De stand van zaken van de Burgerparticipatie in Nijmegen (december 2021)

Beste wijkgenoten in Neerbosch-Oost,
Betreft de stand van zaken van de Burgerparticipatie in Nijmegen (december 2021)

Beste wijkgenoten in NBO, over de plannen voor het terrein van de oude school aan de Fanfarestraat verwachten we binnenkort nieuws: het besluit van het College van B&W en zijn reactie op onze zienswijzen.

Deze brief gaat over het grote probleem dat daaronder ligt: de gebrekkige en vaak falende manier waarop de gemeente Nijmegen omgaat met burgerparticipatie. U herinnert zich dat we de afgelopen jaren veel moeite gedaan hebben om door de gemeente serieus genomen te worden met onze wensen en ideeën over de wijk – vaak tevergeefs.
Inmiddels hebben maar liefst 21 wijkraden en bewonersgroepen zich aangesloten bij ons initiatief om een Gezamenlijke Werkgroep Burgerparticipatie Nijmegen (GWBN) op te richten.

Die werkgroep probeert het gemeentebestuur duidelijk te maken hoe belangrijk burgerparticipatie is en hoe die optimaal gerealiseerd kan worden. In onderstaand bericht geven wij een kort overzicht van wat wij tot nu toe gedaan hebben. Heel kort samengevat komt het erop neer, dat de wethouder (N. Vergunst) zegt dat hij via ons “met de burgers in goed gesprek” is, maar dat hij in feite al onze suggesties afwijst of negeert. De meeste fracties in de gemeenteraad beginnen zich door onze acties nu wel te roeren, alleen GroenLinks en D66 houden zich stil en lijken hun wethouder uit de wind te houden. Vanwege de komende verkiezingen voor de gemeenteraad in maart 2022, denken wij dat het goed is dat u hiervan de hoogte bent. Wij blijven ons inspannen voor een betere burgerparticipatie en houden ons aanbevolen voor al uw suggesties.

Inleiding
Het College van B&W is bezig om invulling te geven aan de burgerparticipatie in het kader van de nieuwe Omgevingswet, die naar verwachting 1 juli 2022 ingaat.
Zoals u weet proberen wij als GWBN bij de gemeente aandacht te vragen voor de gebrekkige en vaak falende manier waarop de gemeente Nijmegen burgers betrekt bij zowel grote als kleine projecten. De vele voorbeelden zijn bekend. De onvrede over het huidig verloop van de participatie – de basis voor de oprichting van de GWBN – zoals nu weer bij de bouwplannen Weezenhof en de invulling van de spoorzone, neemt alleen maar toe.
Wij maken ons dan ook ernstig zorgen over hoe de gemeente de participatie gaat invullen in het kader van de Omgevingswet.

College en Raad vergaderen daar momenteel over. Wij brengen wij onze punten van kritiek in en geven wij knelpunten aan. Doel is uiteindelijk een verbetering van het participatiebeleid.

Kort overzicht van de stappen tot nu toe.

• Augustus 2020: vorming Gezamenlijke Werkgroep Burgerparticipatie Nijmegen en Open Brief aan het College van B&W van de gemeente Nijmegen over het falen van de burgerparticipatie.
• September 2020: verklaring van de GWBN met aanbevelingen vanuit de wijkraden/bewonersgroepen hoe dan wel de burgerparticipatie in te vullen.
• Oktober 2020: gesprek met wethouder N. Vergunst en burgermeester H. Bruls: wij ervaren een ontkenning van de problemen van de participatie door de wethouder.
• December 2020: brief van het College van B&W met vraag aan de GWBN om advies over het participatiebeleid.
• Januari tot juni 2021: correspondentie met ambtenaar over schriftelijke reactie van het College van B&W op verklaring en gesprek, onze uitgebreide reactie daar weer op en het verzoek van de GWBN om eerst met een voorstel voor de wettelijk vereiste invulling van de burgerparticipatie te komen waarop wij kunnen reageren.
• 12 Juli 2021: eerste ambtelijk gesprek over invulling participatie, GWBN wil advies geven maar wil eerst voorstel afwachten en vraagt om het ambtelijk voorstel ook eerst te testen op onze casuïstiek.
• 13 Juli 2021: College stuurt informatiebrief aan de gemeenteraad over participatiebeleid.
• Medio september 2021 zou bespreking volgen met de Raad. NB: dat wordt uiteindelijk pas 8 december!
• Augustus 2021: GWBN geeft het (gevraagde) advies op basis van dit stuk aan het College van B&W. Wij vinden het te juridisch, te technisch en te procedureel. En vooral: het stuk geeft nog geen invulling aan hoe participatie moet en kan worden ingericht. DE GWBN herhaalt het verzoek het stuk uit te werken door het toe te passen op diverse casussen uit de praktijk.
• Wij sturen hiervan een kopie naar de gemeenteraad.September-oktober 2021: GWBN ontvangt de nadere uitwerking van de participatietool en het verzoek dit te bespreken. Ambtelijk is er weinig animo om de tool eerst aan de hand van
• enkele casussen te testen. De GWBN vindt de uitwerking van het participatieprotocol nog steeds volstrekt onvoldoende. Het blijft vooral procedureel, een antwoord op de vraag hoe de participatie in te richten ontbreekt. GWBN laat weten: eerst ambtelijk testen van het protocol is echt nodig om inhoudelijk reactie te kunnen geven. De GWBN spreekt in bij de Raad met deze boodschap.
• November 2021: eindelijk ambtelijke toezegging om twee casussen uit te werken; wij hadden om vijf gevraagd. Intussen uitnodiging van de Raad om met de raadsleden te spreken over burgerparticipatie.
• 1 December 2021: GWBN gaat nogmaals in overleg met een delegatie van de gemeenteraad.
• De GWBN brengt in: het is raadzaam burgers vroeg in het proces te betrekken, geef aan hoe je dat doet, maak gebruik van de rol van de wijkraden, test de participatietool aan de hand van casussen, let op met de inzet van de voorgestelde participatie-index. Deze is volgens de GWBN niet goed bruikbaar omdat hij niet objectief is.
• 8 December 2021: op deze avond is eindelijk de kamerronde waarin de gemeenteraad en wethouder N. Vergunst over het participatievoorstel spreken uit de brief van 13 juli.

Uitkomst debat 8 december (het debat is te beluisteren via:
https://ris2.ibabs.eu/Agenda/Details/Nijmegen/5427b92b-33d1-4f21-b15d-1f3cab2cd911, starten bij 2:07:41.

In het opiniërend debat spreekt wethouder N. Vergunst met de gemeenteraad over burgerparticipatie. Het beleid daarvoor moet op 1 juli 2022 klaar zijn.
Raadsleden brengen onze punten naar voren, met uitzondering van GroenLinks en D66.
Wethouder N. Vergunst zegt “goed in gesprek” te zijn met de GWBN, maar wijst verder alles af. Testen van het beleid aan de hand van voorbeelden uit de praktijk wil hij niet.
Burgers vroeg in het gesprek betrekken is lastig wanneer het College nog in gesprek is met een ontwikkelaar. In antwoord op het idee van stakeholder-analyse spreekt hij liever over belanghebbenden (met moeilijk te wegen verschillende belangen): niet alles kan.
Over het ambitiedocument zegt hij dat dat het niet door de Raad hoeft te worden vastgesteld. Hij stelt voor om in januari 2022 nog niet met een raadsvoorstel te komen, maar eerst nog een tweede opiniërende ronde te organiseren. Hij probeert klaarblijkelijk het participatiebeleid in het kader van de Omgevingswet over de verkiezingen heen te tillen. Wat ons betreft gebeurt dat overigens niet.

Waar staan we nu?
Het lijkt erop dat de wethouder niet echt invulling wil geven aan betere burgerparticipatie. Het testen van een participatietool aan casuïstiek vindt hij niet zinvol. Het liefst wil hij de verdere invulling uitstellen tot na de verkiezingen. De fracties van GroenLinks en D66 steunen hem daarin. De andere partijen zijn kritischer en nemen (delen van) onze voorstellen over. Zij willen ook meer zeggenschap van de raadsleden bij de inrichting en invulling van de burgerparticipatie.

De GWBN gaat nu opnieuw in gesprek met de raadsleden om te proberen het College van B&W te bewegen om toch met een raadsvoorstel te komen voor bespreking in februari 2022, zodat nog voor de verkiezingen een besluit kan worden genomen. Raadsleden willen mogelijk ook een Klankbordgroep vanuit de gemeenteraad opnieuw instellen om toe te zien op het verdere verloop. Wij willen daarbij zeker ook in gesprek met GroenLinks en D66 om hun houding in deze nog eens te polsen en vooral ook ons standpunt duidelijk te maken.Ondertussen wachten we de ambtelijke uitwerking van twee casussen af en hopen we dat er inhoudelijk invulling wordt gegeven aan het participatiebeleid. We bezien dan in hoeverre verder gesprek met de gemeente zinvol is.

Namens de Gezamenlijke Werkgroep Burgerparticipatie Nijmegen,
Ton Schattenberg, secretaris